Analiza i fakty – Polski Ład
Szczegółowa analiza “Polskiego Ładu”
Jarosław Kaczyński mówił, że Polski Ład odbije się na portfelach tych, którzy żyją z cwaniactwa. Przeanalizujmy zmiany dla pracujących samotnych rodziców.
01
Lekcja historii
Preferencyjne rozliczanie podatku z dzieckiem wprowadzono w 1991 roku. Miało ono na celu zrównać szansę dzieci z niepełnych rodzin z dziećmi wychowywanymi w związku małżeńskim.
Małżeństwa już w PRL mogły rozliczać się wspólnie, dzięki temu osiągały wymierne korzyści materialne. Wolna Polska postanowiła dać i niepełnym rodzinom takie same szanse jak pełnym.
Po 30 latach rząd w Polskim Ładzie zlikwidował ulgę dla samotnych rodziców, pozostawiając jednocześnie ulgę dla małżeństw. Jest to dyskryminacja rodzin niepełnych niezgodna z Konstytucją RP, a także jest sprzeczne z polityką wolnej Polski.
02
Co stanowi prawo
Artykuł 71 stanowi, państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych, przy czym, jak zauważa Trybunał Konstytucyjny w wyroku o sygn. akt P 18/0630:
przesłanki te należy rozpatrywać rozłącznie, tzn. uznać, że obowiązek szczególnej pomocy państwa aktualizuje się już przy wystąpieniu jednej z nich, choć często będą one spełnione równocześnie (np. rozwód najczęściej oznacza obniżenie poziomu życia wszystkich członków rodziny).
Wynika z tego, że rodziny niepełne bez względu na swój status materialny powinny być jednak bardziej chronione niż małżeństwa.
03
Czyste kalkulacje
Preferencyjne rozliczanie z małżonkiem zwane też ulgą rodzinną jest wciąż dostępne dla 4,5 mln małżeństw czyli prawie 9 mln osób, czyli 25% obywateli Polski. Preferencyjne rozliczanie na zasadach takich jak dostępne dla małżeństw zabrano jedynie 0,5 mln samotnych rodziców i ich dzieciom.
Straty dla samotnych rodziców zaczynają się od zarobków 4050 zł brutto czyli około 3 tys. na rękę. Obniżenie podatku wynikające z preferencji dla pełnych rodzin wynosi do 23,100 złotych i tyle samo wynosiłaby korzyść dla samotnych rodziców, gdyby pozostawiono dla nich wspólne rozliczanie z dzieckiem.
Analiza i fakty – Polski Ład
Na czym polega dyskryminacja samotnych rodziców
Małżeństwo ma kwotę wolną od podatku 60 tys. zł a samotny rodzic 30 tys. zł
Małżeństwo wchodzi w drugi próg podatkowy od kwoty 240 tys. zł, a samotny rodzic od kwoty 120 tys. zł.
Jak przedstawia się to w ujęciu rocznym? Sam zobacz na poniższym wykresie.
Analiza i fakty – Polski Ład
Czyja to sprawka
O zlikwidowanie ulgi wniosła Pani Poseł Chorosińska, która swoją kampanię wyborczą oparła na wspieraniu rodzin. Najwyraźniej tylko niektórych rodzin, bo na pewno nie tych niepełnych. Pani poseł w dniu przedstawiania wrzutki w sejmie twierdziła, razem z Mateuszem Łakomym, że zniesienie preferencji ma zapobiec rozwodom, i rzekomo wg Pani poseł i Mateusza Łakomego ludzie biorą papierowe rozwody dla preferencji podatkowej samotnych rodziców.
Analiza i fakty – Polski Ład
Co mamy do powiedzenia w tej sprawie
Jako samotnie wychowujący dzieci rodzice chcielibyśmy sie odnieść do wypowiedzi wyżej wymienionych polskich polityków.
Po pierwsze i to jest bardzo ważne, ulga przysługiwała pannie/kawalerowi, wdowie/wdowcowi oraz osobie po rozwodzie pod warunkiem, pod warunkiem, że samotnie wychowuje dziecko.
Po drugie, małżeństwa mają własną korzystną ulgę. Tylko w przypadku gdy oboje rodzice osiągają bardzo duże zarobki mogliby osiągnąć większe korzyści z rozliczania się z dzieckiem niż z ulgi rodzinnej dla małżeństw.
Po trzecie papierowy rozwód nie dawał prawa do preferencji, gdyż małżeństwo musiało by zamieszkać oddzielnie i prowadzić oddzielne gospodarstwa domowe – a to generuje koszty przekraczające kwotę ulgi.
Po czwarte branie ulgi, gdy rodzice wychowują dzieci razem w związku partnerskim jest po prostu nielegalne i ścigane przez urzędy skarbowe, zagrożone zwrotem z odsetkami oraz wysokimi karami pieniężnymi. Jeśli są osoby, które rzeczywiście korzystały z ulgi nie mając uprawnień, od tego jest policja i urzędy skarbowe by je ścigać.
Roczna korzyść dla budżetu państwa wynikająca z odebrania nam prawa do wspólnego rozliczenia z dzieckiem jest szacowana na 1-2 mld zł
Analiza i fakty – alimenty
Egzekwowanie alimentów w Polsce
Państwo ma obowiązek wspierać samodzielnych rodziców między innymi w skutecznym egzekwowaniu odpowiedzialności za dziecko od drugiego rodzica po rozwodzie. Chodzi o płatności zasądzonych alimentów. Jak sytuacja wygląda w Polsce?
Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Długów:
z płatnościami na rzecz własnych dzieci zalega prawie 300 tys. osób
aż milion dzieci nie otrzymuje od swoich rodziców zasądzonych im alimentów
długi alimentacyjne na koniec maja 2021 r. to 13 mld zł (wzrost o ponad pół miliarda w ciągu roku)
średni dług jednego alimenciarza to ok. 43,7 tys. zł
96% dłużników to mężczyźni
Analiza i fakty – alimenty
Niewystarczająca pomoc ze strony państwa
Jak zatem państwo pomaga rodzicowi, który nie otrzymuje prawowicie zasądzonych alimentów od drugiego rodzica? Teoretycznie taki pokrzywdzony rodzic może skorzystać ze środków z Funduszu Alimentacyjnego. Są tu jednak ograniczenia:
Dochód na osobę w rodzinie nie może przekraczać 900 zł
Wypłacona kwota na 1 dziecko to 500 zł miesięcznie, ale nie więcej, niż należne alimenty
Porównajmy to z płacą minimalną w Polsce:
W 2022 roku pensja minimalna wynosi 3010 złotych brutto, czyli 2363,56 zł na rękę. Wynika z tego, że osoba z jednym dzieckiem zarabiająca pensję minimalną przekracza próg uprawniający do maksymalnej pomocy w kwocie 500zł.
Sytuacja jest zatem taka, że:
Państwo nie wywiązuje się ze swoich obowiązków wobec samodzielnych rodziców, nie ściga dłużników, nie chroni porzuconych dzieci przed biedą, a dodatkowo obciąża odpowiedzialnego rodzica wyższymi podatkami, gdy musi on zrekompensować brak należnych zasądzonych alimentów dodatkową pracą.
Jak działamy?
Istnieje wiele sposobów by walczyć o nasze prawa. Zobacz jak Ty możesz pomóc
Nasz Ruch Społeczny toczy walkę od września 2021 roku, kiedy przyjęto w sejmie wrzutkę posłanki Dominiki Chrościńskiej, zmieniającą sposób rozliczania samotnych rodziców. Zabrano w ten sposób pieniądze nie tylko nam rodzicom, ale w szczególności naszym dzieciom. Codziennie walczymy z ta niesprawiedliwością na wiele sposobów, w które też możesz się zaangażować: